Escut Ajuntament de Blanes Ajuntament de Blanes

Idiomes

www.blanes.cat

Tratamiento de picadas producidas por meduses Mediterránias

TURISME

Camí de tornada


Menú principal



Tratamiento de picadas producidas por meduses Mediterránias


Protecció Civil
Servei de Vigilància Salvament i Socorrisme
MED-JELLYRISK
PICADAS DE MEDUSAS

Recomendaciones para el tratamiento de
picadas producido por medusas Mediterráneas
(de acuerdo a Cegolon et al. 2013. “Jellyfish sting and their management: a review”. Marine Drugs).
Generalidades
Algunas especies de medusas pueden producir una picadura en los humanos, determinando reacciones locales y efectos sistémicos ocasionales. El tratamiento frente a la picada de medusas busca atenuar los efectos del veneno, prevenir en­venenamiento posterior de trozos residuales de medusas, y estar atento y detec­tar reacciones sistémicas ocasionales, incluido el shock.
Dependiendo de la especie de medusa, existe evidencia y consenso en el uso de analgésicos oral/tópico, agua caliente y hielo como efectivos inhibidores del dolor. Para pocas especies (ver más abajo), una pequeña aplicación de vinagre doméstico puede prevenir la descarga de las células urticantes que no han
disparado el veneno y que aún queden en la piel.
El enfoque de la mayoría de tratamientos en la actualidad están fundados en evidencia relativamente débil y se recomienda fuertemente más investigación. La diseminación de modalidades apropiadas de tratamiento es implementada en el marco del Proyecto MED-JELLYRISK para informar y educar de mejor manera a aquellos que se encuentren en riesgo. En las playas se colocarán señali­zaciones adecuadas para notificar a los usuarios sobre el riesgo existente frente a las medusas.
ADVERTENCIA: En caso de shock o dificultad respiratoria buscar atención médica inmediatamente
.
TRATAMIENTO
PICADAS DE MEDUSAS

ESPECIE-ESPECÍFICO
I. Acalefo luminoso
Pelagia noctiluca
Esta es la medusa urticante más común en el Mediterráneo central y occidental. También puede ser muy común en el Mar Egeo, Mar Jónico y Adriático.
ADVERTENCIA: NO APLICAR AGUA DULCE, VINAGRE, VENDAJES A PRESIÓN, NI ALCOHOL. En caso de shock o difi­cultad respiratoria buscar atención médica inmediatamente.
..
..
1) LAVAR CON AGUA DE MAR CUIDADOSAMENTE, NO FROTAR.
...
2) SI ESTÁ DISPONIBLE, APLICAR SOLUCIÓN DE BICARBONATO DURANTE 5 MINUTOS (50% bicarbonato comercial; 50% agua de mar) para prevenir envenenamiento posterior producido por tentáculos residuales en la piel.
..
3) UTILICE PINZAS, GUANTES O UNA TARJETA DE PLÁSTICO PARA QUITAR TENTÁCULOS O RESTOS RESIDUALES
4) APLICAR HIELO (ICE-PACKS) (envueltos en ropa o una toalla fina, no directamente en la piel) durante 5-15 minutos – ¡Advertir a la victima que el hielo puede ser incómodo al principio!

5) REEVALUAR EL DOLOR Y VOLVER A APLICAR HIELO SI ES NECESARIO
.
6) SI EL DOLOR PERSISTE, CONSULTE AL MÉDICO O PRO­FESIONALES DEL CUIDADO DE LA SALUD – Pregunte por analgésicos + preparados de hidrocortisona (ej. Lidocaína 3-4% + hidrocortisona).
.
II. Medusa compás

Chrysaora hysoscella
Pertenece a la misma familia de P. noctiluca, pero es menos común y con una picada similar. Se encuentra generalmente en primavera. Tiene una umbrela blanca-amarillenta, con 16 bandas marrones en la superficie.
ADVERTENCIA: NO APLICAR AGUA DULCE, VINAGRE, VENDAJES A PRESIÓN, NI ALCOHOL. En caso de shock o dificultad respiratoria buscar atención médica inmediatamente.
.
.
1) LAVAR CON AGUA DE MAR CUIDADOSAMENTE, NO FROTAR.
.
.
2) SI ESTÁ DISPONIBLE, APLICAR SOLUCIÓN DE BICARBONATO DURANTE 5 MINUTOS (50% bicarbonato comercial; 50% agua de mar) para prevenir envenenamiento posterior producido por tentáculos residuales en la piel.
.
.
3) UTILICE PINZAS, GUANTES O UNA TARJETA DE PLÁSTICO PARA QUITAR TENTÁCULOS O RESTOS RESIDUALES
4) APLICAR HIELO (ICE-PACKS) (envueltos en ropa o una toalla fina, no directamente en la piel) durante 5-25 minutos – ¡Advertir a la victima que el hielo puede ser incómodo al principio!

5) REEVALUAR EL DOLOR Y VOLVER A APLICAR HIELO SI ES NECESARIO
.
6) SI EL DOLOR PERSISTE, CONSULTE AL MÉDICO O PRO­FESIONALES DEL CUIDADO DE LA SALUD – Pregunte por analgésicos + preparados de hidrocortisona (ej. Lidocaína 3-4% + hidrocortisona).
.
III. Cubomedusa
Carybdea marsupialis
Es una medusa pequeña (pocos cm de diámetro) de picada dolorosa, comúnmente presente en verano. Tiene una umbrela de forma cúbica con 4 tentáculos largos. Transparente, azulada o color blanquecino. Habita aguas muy poco profundas.
ADVERTENCIA: NO APLICAR AGUA DULCE, VENDAJES A PRESIÓN, NI ALCOHOL. En caso de shock o dificultad respira­toria buscar atención médica inmediatamente.

.
...
1) LAVAR CON AGUA DE MAR CUIDADOSAMENTE, NO FROTAR.
.
2)LAVAR CON VINAGRE COMERCIAL
..
.
3) UTILICE PINZAS, GUANTES O UNA TARJETA DE PLÁSTICO PARA QUITAR TENTÁCULOS O RESTOS RESIDUALES
.
4) APLICAR CALOR O INMERSIÓN EN AGUA CALIENTE (40-45ºC) DURANTE 5 - 15 MINUTOS

5) REEVALUAR EL DOLOR Y VOLVER A APLICAR CALOR SI ES NECESARIO
.
6) SI EL DOLOR PERSISTE, CONSULTE AL MÉDICO O PRO­FESIONALES DEL CUIDADO DE LA SALUD – Pregunte por analgésicos + preparados de hidrocortisona (ej. Lidocaína 3-4% + hidrocortisona).
.
IV. Medusa cruz

Olindias phosphorica
Forma de cúpula hasta 6 cm de diámetro. Posee canales radia­les rojos en forma de cruz característicos. Común en verano y otoño.
ADVERTENCIA: NO APLICAR AGUA DULCE, VENDAJES A PRESIÓN, NI ALCOHOL. En caso de shock o dificultad respira­toria buscar atención médica inmediatamente.
.
.
..
1) LAVAR CON VINAGRE COMERCIAL (4-6% ácido acético), SINO LAVAR CON AGUA DE MAR CUIDADOSAMENTE, NO FROTAR.
.
..
2) UTILICE PINZAS, GUANTES O UNA TARJETA DE PLÁSTICO PARA QUITAR TENTÁCULOS O RESTOS RESIDUALES
3) APLICAR HIELO (ICE-PACKS) (envueltos en ropa o una toalla fina, no directamente en la piel) durante 5-25 minutos – ¡Advertir a la victima que el hielo puede ser incómodo al principio!

4) REEVALUAR EL DOLOR Y VOLVER A APLICAR CALOR SI ES NECESARIO
.
5) SI EL DOLOR PERSISTE, CONSULTE AL MÉDICO O PRO­FESIONALES DEL CUIDADO DE LA SALUD – Pregunte por analgésicos + preparados de hidrocortisona (ej. Lidocaína 3-4% + hidrocortisona).
.
V. Carabela portuguesa
Physalia physalis
Medusa flotante, con una cámara flotante llena de gas, y ten­táculos extremadamente largos (hasta 20-30m) extendidos bajo el flotador. Rara en primavera y verano, y picada muy dolorosa.
ADVERTENCIA: NO APLICAR AGUA DULCE, VINAGRE, VENDAJES A PRESIÓN, NI ALCOHOL. En caso de shock o difi­cultad respiratoria buscar atención médica inmediatamente.

..
..
1) LAVAR CON AGUA DE MAR CUIDADOSAMENTE, NO FROTAR.
..
.
2) UTILICE PINZAS, GUANTES O UNA TARJETA DE PLÁSTICO PARA QUITAR TENTÁCULOS O RESTOS RESIDUALES
...
3) APLICAR CALOR O INMERSIÓN EN AGUA CALIENTE (40-45ºC) DURANTE 10-20 MINUTOS

4) REEVALUAR EL DOLOR Y VOLVER A APLICAR HIELO SI ES NECESARIO
.
5) SI EL DOLOR PERSISTE, CONSULTE AL MÉDICO O PRO­FESIONALES DEL CUIDADO DE LA SALUD – Pregunte por analgésicos + preparados de hidrocortisona (ej. Lidocaína 3-4% + hidrocortisona).
VI. Acalefo azul, Aguamala
Rhizostoma pulmo
Es la medusa de mayor tamaño de la costa Catalana. El diámetro de la umbrela acampanada puede alcanzar entre 10 y 40 cm y pesar hasta 10 kilogramos. El color es blanco lechoso o ligeramente azulado con un ribete violeta que rodea el margen inferior de la umbrela. Esta especie carece de tentáculos marginales, pero presenta ocho brazos orales gruesos, con forma de Y invertida, fusionados y sin ramificaciones, los cuales también son de color blanco azulado. Otros organismos, como peces y pequeños cangrejos, podrían utilizar esta especie como refugio y ser transportadas por las corrientes entre los brazos orales. En muchos países del Sudeste Asiático, especialmente China, es considerada un plato delicioso. Cuando Rhizostoma pica, el dolor es moderado y comúnmente hay sensación de ardor o quemadura. Los síntomas locales incluyen urticaria local, estornudos e irritación ocular.
ADVERTENCIA: NO APLICAR AGUA DULCE, VINAGRE, VENDAJES A PRESIÓN, NI ALCOHOL. En caso de shock o dificultad respiratoria buscar atención médica inmediatamente.

..
..
1) LAVAR CON AGUA DE MAR CUIDADOSAMENTE, NO FROTAR.
..
..
2) SI ESTÁ DISPONIBLE, APLICAR SOLUCIÓN DE BICARBONATO DURANTE 5 MINUTOS (50% bicarbonato comercial; 50% agua de mar) para prevenir envenenamiento posterior producido por tentáculos residuales en la piel.

..
..
3) UTILIZAR PINZAS, GUANTES O UNA TARJETA PLÁSTICA PARA QUITAR TENTÁCULOS O FRAGMENTOS RESIDUALES.
...
4) APLICAR HIELO (ICE PACKS) (envuelto en ropa o una toalla fina, no directamente en la piel) durante 5-15 minutos.
...
5) REEVALUAR EL DOLOR Y VOLVER A APLICAR HIELO SI ES NECESARIO.
.
5) SI EL DOLOR PERSISTE, CONSULTE AL MÉDICO O PRO­FESIONALES DEL CUIDADO DE LA SALUD – Pregunte por analgésicos + preparados de hidrocortisona (ej. Lidocaína 3-4% + hidrocortisona).
VII. Medusa huevo frito, Aguacuajada
Cotylorhiza tuberculata
Descripción
Inofensiva para los humanos, sin embargo es mejor no tocarla ya que se han detectado casos con reacción dérmica luego del contacto.
Distribución y Hábitat
Es una especie endémica muy abundante del Mediterráneo. Es una especie costera, mostrando preferencia por aguas cálidas.
Frecuencia
Es muy frecuente en la costa Catalana; los adultos se observan en grandes abundancias hacia el final del verano y principios del otoño.
Características
La umbrela puede alcanzar entre 20 y 35 cm y es plana excepto en el centro, donde una formación prominente se extiende desde la campana. Los brazos orales son cortos y presenta en su extremo unos apéndices con forma de botón. La umbrela presenta una coloración amarilla-marrón, con un color naranjo oscuro o rojizo en el centro, y los tentáculos son blancos con extremos azul-violeta. Es una de las medusas más hermosas del Mediterráneo. Cotylorhiza presenta micro algas que viven en sus propios tejidos en una relación de simbiosis, al igual que las formaciones de corales de los arrecifes tropicales. Funcionalmente entonces, se podría decir que es una "planta" que se alimenta de zooplancton. Y como Rhizostoma, está comúnmente asociada a peces que la utilizan como refugio.




Data de realització: 07/07/2014 | Data de la darrera actualització: 07/11/2014


© Ajuntament de Blanes | Protecció de dades | Avís Legal | Política de cookies

Passeig Dintre 29 | 17300 | Blanes Telèfon: 972 379 300 | Informació

Inici de la pàgina

© Ajuntament de Blanes | Passeig Dintre 29 | 17300 | Blanes | Telèfon: 972 379 300